Từ A-Z Về Hệ Thống Điểm GPLX: Quy Định, Mức Trừ Điểm, Và Cách Giữ Bằng Lái An Toàn

Từ ngày 01/01/2025, Việt Nam chính thức áp dụng hệ thống điểm giấy phép lái xe (GPLX) nhằm nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông và đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông. Mỗi GPLX sẽ có 12 điểm, và số điểm này sẽ bị trừ tùy theo mức độ vi phạm của người lái xe. Việc nắm rõ cách thức hoạt động của hệ thống này sẽ giúp bạn duy trì GPLX hợp lệ và tránh những rủi ro không đáng có.​

1. Hệ thống điểm giấy phép lái xe là gì? Cách hoạt động và ý nghĩa

Hệ thống điểm giấy phép lái xe (GPLX) đã được áp dụng để khuyến khích người lái xe tuân thủ đúng các quy định về an toàn giao thông, đồng thời cũng là biện pháp quản lý và giám sát hiệu quả việc chấp hành luật của các tài xế. 

1.1. Khái niệm và cơ sở pháp lý

Theo Điều 58 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, mỗi GPLX được cấp sẽ có 12 điểm. Khi người lái xe vi phạm các quy định về trật tự, an toàn giao thông, số điểm sẽ bị trừ tùy theo tính chất và mức độ của hành vi vi phạm.​ 

1.2. Cách thức hoạt động

Để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quá trình áp dụng, hệ thống điểm giấy phép lái xe được vận hành theo quy trình rõ ràng, giúp người dân dễ dàng nắm bắt và theo dõi tình trạng GPLX của mình.

• Việc trừ điểm GPLX được thực hiện ngay sau khi quyết định xử phạt vi phạm hành chính có hiệu lực thi hành.
• Dữ liệu về điểm trừ sẽ được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu quản lý trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
• Người vi phạm sẽ được thông báo về số điểm bị trừ và số điểm còn lại trên GPLX của mình.

1.3. Ý nghĩa và mục tiêu

Việc triển khai hệ thống điểm giấy phép lái xe không chỉ đơn thuần là một biện pháp quản lý hành chính, mà còn là bước tiến quan trọng trong việc nâng cao ý thức tham gia giao thông của người dân. Hệ thống điểm GPLX nhằm mục đích:​

• Quản lý việc chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông của người lái xe.
• Nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông.​
• Giảm thiểu tai nạn giao thông và đảm bảo an toàn cho cộng đồng.​

Hình 1: Hệ thống điểm giấy phép lái xe mới được áp dụng tại Việt Nam

2. Quy định trừ điểm GPLX: Mức trừ và các lỗi phổ biến

Kể từ ngày 01/01/2025, việc vi phạm giao thông không chỉ dừng lại ở mức phạt tiền hay tước bằng lái tạm thời — mà còn có thể khiến bạn "mất điểm" quý giá trên giấy phép lái xe. Vậy cụ thể, những lỗi nào sẽ bị trừ điểm? Mức trừ ra sao?

2.1. Nguyên tắc trừ điểm

Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP:​

• Việc trừ điểm GPLX được thực hiện ngay sau khi quyết định xử phạt vi phạm hành chính có hiệu lực thi hành.​ 
• Trường hợp vi phạm nhiều lỗi trong một lần, chỉ trừ điểm của lỗi nặng nhất.​

2.2. Mức trừ điểm theo từng lỗi

Mức trừ 10 điểm được xem là mức phạt cao nhất cho một lần vi phạm. Dưới đây là danh sách những lỗi điển hình khiến người điều khiển phương tiện có thể bị trừ thẳng 10 điểm:
Uống rượu bia vượt mức cho phép (nồng độ cồn từ 0,25mg/l khí thở hoặc 50mg/100ml máu).

• Gây tai nạn giao thông do lỗi vượt sai, lùi xe, không giữ khoảng cách, chuyển làn ẩu...
• Vi phạm nghiêm trọng trong Điều 6 Nghị định 123 và gây tai nạn.
• Đi sai trên cao tốc: đi ngược chiều, lùi xe, quay đầu xe.
• Gắn biển số giả hoặc sai với đăng ký xe.

(Chi tiết các lỗi và mức trừ điểm khác có thể tham khảo tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP)​ 

2.3. Cách tra cứu điểm GPLX

Người dân có thể tra cứu điểm GPLX của mình thông qua:​

• Ứng dụng VNeID.
• Cổng dịch vụ công quốc gia.
• Trang thông tin điện tử của Cục Cảnh sát giao thông.

Hình 2: Các quy định về trừ điểm khi có hành vi vi phạm giao thông

3. Mất hết điểm GPLX: Hậu quả và cách phục hồi

Trong trường hợp người điều khiển phương tiện bị mất toàn bộ điểm GPLX trong một chu kỳ, điều đó đồng nghĩa với việc quyền sử dụng giấy phép lái xe sẽ bị thu hồi. Cụ thể:

3.1. Hậu quả khi bị trừ hết điểm

Khi GPLX bị trừ hết 12 điểm:​

• Người lái xe không được điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ theo GPLX đó.​ 
• Phải chờ ít nhất 6 tháng để được phục hồi điểm.​

3.2. Thủ tục phục hồi điểm GPLX

Sau thời gian 6 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, người có GPLX cần:​

• Tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ do lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức. 
• Nếu đạt yêu cầu, GPLX sẽ được phục hồi đủ 12 điểm.​

Hình 3: Hậu quả và cách khắc phục khi bị trừ hết điểm giấy phép lái xe 

4. Câu hỏi thường gặp về điểm giấy phép lái xe

Trong quá trình áp dụng hệ thống điểm giấy phép lái xe, không ít người điều khiển phương tiện gặp phải những thắc mắc liên quan đến việc trừ điểm, phục hồi giấy phép hay các quy định xử phạt. Cùng tìm hiểu những câu hỏi và giải đáp giúp bạn dễ dàng tuân thủ luật giao thông và bảo vệ quyền lợi khi sở hữu giấy phép lái xe.

4.1. Bao lâu thì điểm GPLX được khôi phục nếu không vi phạm?

Nếu trong vòng 12 tháng kể từ ngày gần nhất bị trừ điểm mà người lái không tiếp tục vi phạm, điểm giấy phép lái xe sẽ tự động được khôi phục lại 12 điểm.

4.2. GPLX còn điểm nhưng hết hạn thì có phải thi lại không?

Hết hạn GPLX là vấn đề khác với điểm GPLX. Nếu hết hạn quá lâu (trên 3 tháng), người lái xe vẫn phải thi lại lý thuyết hoặc cả lý thuyết và thực hành tùy thời gian quá hạn – không liên quan đến số điểm còn lại.

4.3. Tôi bị mất GPLX thì có mất điểm không?

Việc mất vật lý của GPLX không làm ảnh hưởng đến số điểm. Điểm được lưu trong hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, không phụ thuộc vào thẻ cứng GPLX.

Hình 4: Các câu hỏi thường gặp về hệ thống điểm GPLX ở Việt Nam

Hệ thống điểm giấy phép lái xe là một công cụ quan trọng giúp nâng cao ý thức và trách nhiệm của người điều khiển phương tiện trong việc tuân thủ luật giao thông. Việc hiểu rõ về các quy định, mức trừ điểm và hậu quả của việc mất điểm không chỉ giúp bạn bảo vệ giấy phép lái xe mà còn đảm bảo an toàn cho chính mình và mọi người tham gia giao thông. Vì vậy, mỗi tài xế cần thường xuyên cập nhật các thông tin liên quan đến điểm GPLX và chú ý đến các lỗi vi phạm có thể dẫn đến trừ điểm để đảm bảo tham gia giao thông an toàn, đúng quy định nhất.