Ngày đăng: 03-06-2025
Lái xe an toàn là mục tiêu hàng đầu của mọi tài xế, từ tài mới đến tài lâu năm. Để đạt được điều này, bạn cần áp dụng kỹ năng lái xe đúng đắn, đồng thời luôn tuân thủ các luật giao thông đường bộ.
Trước tiên, hãy chuẩn bị thật tốt trước khi lái xe, thắt dây an toàn ngay khi ngồi vào ghế lái, vì việc này giúp giảm một nửa nguy cơ chấn thương và giảm 45% nguy cơ tử vong nếu có va chạm. Ngoài ra, đừng quên chuẩn bị đầy đủ giấy tờ xe, bằng lái và bảo hiểm xe ô tô trước khi xuất phát.
Sau đây là một số kinh nghiệm lái xe an toàn bạn nên lưu ý để lái xe tự tin hơn.
Giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước là nguyên tắc quan trọng. Trên đường cao tốc hay phố đông, hãy áp dụng “quy tắc 3 giây” – khoảng cách tối thiểu (m) = tốc độ (km/h) × 3/10. Ví dụ, đi với 100 km/h thì cần cách xe trước ít nhất khoảng 30 m. Trong điều kiện thời tiết mưa gió, nên tăng khoảng cách này lên gấp đôi để có thời gian phản ứng.
Cục CSGT cũng khuyến cáo khi đường trơn ướt phải giảm tốc độ, tránh phanh gấp để xe không bị trượt mất lái. Luôn điều khiển xe vừa tầm kiểm soát (không vượt quá giới hạn tốc độ cho phép), điều này giúp bạn chủ động xử lý được các tình huống bất ngờ như xe trước đột ngột giảm tốc hay tạt đầu.
Hình 1: Quy tắc 3 giây hỗ trợ người lái giữ khoảng cách hợp lý và xử lý tình huống nhanh chóng khi tham gia giao thông.
Trong trường hợp phải phanh gấp, hãy tuân thủ nguyên tắc “đạp phanh bỏ ga, đạp ga bỏ phanh” – nghĩa là nhả chân ga trước khi đạp phanh. Tài xế nên sử dụng một chân (thường là chân phải) điều khiển cả ga và phanh, tránh nhầm lẫn và giúp xe dừng gấp an toàn.
Nếu xe của bạn được trang bị hệ thống chống bó cứng phanh ABS, khi kích hoạt ABS sẽ giữ cho bánh xe không bị khóa, giúp bạn vẫn duy trì được khả năng lái và ổn định xe khi thắng gấp. Nhiều ô tô đời mới còn có hệ thống cân bằng điện tử (ESC) phối hợp với ABS để tự động phanh từng bánh khi phát hiện xe mất cân bằng, từ đó giúp xe không bị lật và đi đúng hướng.
Vì vậy, khi xuống dốc hoặc gặp tình huống trượt bánh, hãy bấm thắng dứt khoát nhưng không nín giữ quá lâu, đồng thời xoay vô-lăng một tay để xe duy trì hướng đi.
Luôn chú ý quan sát gương chiếu hậu và kiểm tra điểm mù trước khi chuyển làn hoặc đổ đèo. Gương chiếu hậu giúp quan sát xe từ hai bên và phía sau, từ đó tránh được tình huống bị tạt đầu hay va chạm khi lùi xe.
Hãy sử dụng đèn tín hiệu chuyển hướng (xi-nhan) một cách chủ động, nháy tín hiệu sớm để báo trước cho các xe xung quanh biết ý định chuyển làn hoặc rẽ. Điều này nằm trong kỹ năng lái xe phòng thủ chủ động, giúp giảm thiểu va chạm.
Luôn giữ cả hai tay trên vô-lăng khi điều khiển xe và hạn chế tối đa các tác động gây xao nhãng: không xem điện thoại, không ăn uống, chỉnh nhạc… trong khi lái xe.
Hình 2: Luôn luôn tập trung khi lái xe, tránh xao nhãng và không xử lý kịp thời khi có tình huống bất ngờ xảy ra
Khi trời mưa lớn, đường trơn và tầm nhìn kém dễ dẫn đến tai nạn. Hãy giảm tốc độ và phanh từ từ, tuyệt đối không đánh lái đột ngột hoặc phanh gấp. Tăng cường giữ khoảng cách so với bình thường (ít nhất gấp đôi) để có thời gian xử lý tình huống.
Bật đèn pha hoặc đèn sương mù để tăng khả năng quan sát; đèn sương mù còn giúp xe ngược chiều nhận biết bạn từ xa hơn. Nếu mưa quá to hoặc đường ngập úng, tìm nơi dừng an toàn (như trạm xăng, điểm nghỉ chân) để tạm dừng chờ mưa bớt rồi mới tiếp tục hành trình.
Đồng thời, đảm bảo kính chắn gió và gạt mưa sạch sẽ để không bị chói mắt do đèn pha của xe ngược chiều. Trong lúc lái xe mưa, tài xế cần luôn tập trung tối đa – giữ đúng làn đường, bám theo vạch kẻ và bật xi-nhan khi chuyển hướng.
Khi gặp vùng đường ngập nước, không nên cố gắng băng qua nếu nước cao quá nửa chiều cao lốp xe. Tốt nhất bạn nên đi phía sau một xe lớn đã qua vực nước trước đó để đánh giá độ sâu an toàn. Nếu nước chỉ ngập nửa bánh xe (~20–25 cm) thì có thể từ từ vượt qua, nhưng cần giữ ga đều tay, tắt máy lạnh để tránh máy ngừng hoạt động do nước; sau khi qua vùng ngập, nên rà thắng nhiều lần để làm khô má phanh.
Việc lái xe quá nhanh qua vũng nước cũng có thể tạo sóng lớn làm nước vào động cơ hoặc két nước, gây hỏng máy. Nếu thấy xe trước bị chết máy hoặc gặp sự cố khi lội nước, bạn nên lập tức dừng lại và tìm lối đi khác để tránh nguy hiểm.
Hình 3: Xử lý ngập nước và lội xe cũng là kỹ năng quan trọng trong những ngày mưa gió
Đây là hai quy định bắt buộc trong Luật Giao thông đường bộ Việt Nam. Luôn thắt dây an toàn cho tất cả hành khách ngay khi xe chuyển bánh – thói quen cơ bản nhưng rất nhiều người còn lơ là.
Luật cũng nghiêm cấm tài xế điều khiển xe khi đã sử dụng rượu bia; vi phạm có thể bị phạt nặng và thu bằng lái. Ngoài ra, không dùng điện thoại khi lái xe – theo Nghị định 168, tài xế dùng tay cầm điện thoại sẽ bị phạt 4–6 triệu đồng và bị trừ 4 điểm GPLX.
Biển báo và vạch kẻ đường chính là ngôn ngữ của luật lệ. Hãy luyện thói quen quan sát biển báo giao thông để tuân thủ đúng tốc độ giới hạn, đèn tín hiệu, nhường đường tại ngã tư… như một phần của kỹ năng lái xe an toàn.
Bạn cũng không nên lấn làn hoặc đi sai phần đường quy định; tai nạn do đi sai làn sẽ bị phạt rất nặng (đến 22 triệu đồng và trừ 10 điểm GPLX nếu gây tai nạn). Việc tuân thủ đúng luật không chỉ giúp bạn an toàn mà còn tránh được các khoản tiền phạt đáng tiếc.
Hình 4: Luôn tuân thủ luật giao thông và biển báo khi tham gia giao thông
Xe ô tô được bảo dưỡng định kỳ đúng hạn sẽ phát hiện kịp thời các hư hỏng tiềm ẩn, kéo dài tuổi thọ và đảm bảo an toàn. Chủ xe nên tuân thủ quy định đăng kiểm, kiểm tra định kỳ hệ thống phanh, lái, chiếu sáng… tại các cơ sở của Cục Đăng Kiểm hoặc đại lý ủy quyền.
Bên cạnh đó, mua bảo hiểm vật chất và bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc cũng là cách hay để an tâm trên mọi hành trình. Dù bạn là lái mới hay tài giàu kinh nghiệm, việc va chạm là không thể tránh khỏi, nên bảo hiểm sẽ giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa khi sự cố xảy ra.
Lái xe buổi đêm là thử thách lớn do tầm nhìn hạn chế và dễ buồn ngủ. Do đó, bạn nên giảm tốc độ để tăng thời gian phản ứng và giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước. Ngoài ra, bật đèn pha/cốt đúng lúc, tránh nhìn trực diện vào đèn ngược chiều và luôn quét gương chiếu hậu để phát hiện chướng ngại vật kịp thời.
Hình 5: Lái xe ban đêm có nhiều rủi ro mà bạn cần lưu ý
Một kinh nghiệm lái xe an toàn quan trọng là không cầm lái khi quá mệt. Nếu cảm thấy mắt nặng, uể oải hay chớp mắt nhiều, bạn nên tìm nơi dừng xe an toàn để nghỉ ngơi thay vì cố gắng tiếp tục. Mẹo nhỏ là nghe nhạc hoặc mở cửa sổ hít thở không khí trong lành để tỉnh táo nhanh, nhưng nếu vẫn thấy buồn ngủ, hãy nhường tay lái cho người khác hoặc nghỉ ngơi đủ giấc trước khi đi tiếp.
Khi chở trẻ em, luôn tuân thủ quy định an toàn để bảo vệ con nhỏ. Theo Nghị định 168/2024, trẻ dưới 10 tuổi (chiều cao dưới 1,35 m) không được ngồi ghế trước với tài xế và phải sử dụng thiết bị an toàn phù hợp (ghế ô tô chuyên dụng hoặc đệm tăng cường).
Do vậy, bạn nên thắt dây an toàn cho trẻ em hoặc đặt trẻ vào ghế chuyên dụng theo đúng hướng dẫn. Ví dụ, trẻ nhỏ cần ngồi trên ghế quay mặt về sau, còn trẻ lớn hơn dùng ghế nâng kèm dây đai. Hãy kiểm tra kỹ ghế trẻ em đã lắp chặt chưa và tuyệt đối không để trẻ đứng hoặc đi lại trong xe khi đang chạy.
Hình 6: Đảm bảo trẻ em được ngồi một cách an toàn trên xe ô tô
Vượt xe đúng lúc và đúng cách giúp tránh ùn tắc nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ nếu chủ quan. Tài xế chỉ được vượt khi đủ điều kiện an toàn: không có biển cấm vượt, vạch kẻ phân làn, và tầm nhìn thoáng (không cua khuất, dốc cao, hay khu vực giao cắt).
Trước khi vượt, hãy quan sát gương và điểm mù thật kỹ để chắc chắn không có phương tiện nào áp sát hai bên xe. Giữ khoảng cách sau xe phía trước khoảng 2–3 giây rồi bật xi-nhan báo hiệu; sau đó đánh lái dứt khoát và tăng ga vượt qua một cách nhanh chóng, rồi về lại làn đường khi đã an toàn. Không nên vượt “chần chừ” hay vượt ở những khúc cua và dốc để tránh va chạm bất ngờ.
Đường đèo dốc thường ít trạm xăng và nhiều khúc cua nguy hiểm, nên cần chuẩn bị kỹ xe và cẩn trọng hơn. Trước khi lên đèo, hãy kiểm tra xăng đầy, phanh, lốp và đèn chiếu sáng của xe để tránh hỏng hóc giữa đường. Khi leo dốc, chuyển về số thấp để giữ lực kéo ổn định và hạn chế tăng ga đột ngột; khi xuống dốc, về số thấp để dùng động cơ hãm tốc theo nguyên tắc “lên số nào thì xuống số đó”, tránh phanh gấp liên tục gây nóng cháy phanh.
Luôn đi với tốc độ chậm, tập trung quan sát biển báo và giữ đủ khoảng cách an toàn. Nếu đường hẹp hoặc cua gấp, nên ưu tiên nhường đường xe ngược chiều và không bám sát vạch chia để đảm bảo an toàn cho cả hai chiều giao thông.
Hình 7: Lưu ý lái xe trên đường dốc cho tài xế
Bằng việc áp dụng đồng bộ những kinh nghiệm lái xe an toàn trên, bạn sẽ giảm thiểu tối đa rủi ro khi điều khiển phương tiện. Nắm vững kỹ thuật phanh, giữ khoảng cách an toàn, cẩn thận quan sát, và tuân thủ luật giao thông… tất cả sẽ giúp mỗi chuyến đi của bạn thêm phần tự tin. Chế độ lái an toàn không chỉ bảo vệ bạn mà còn góp phần giữ gìn an toàn cho người thân và cộng đồng. Luôn nhớ: một tay lái vững vàng đến từ kỷ luật và thói quen lái xe an toàn.
Xem thêm:
FICAR - AUTHOR
Tìm hiểu vai trò cà vẹt xe, mức phạt khi không có và thủ tục cấp lại nhanh chóng. Đọc ngay để tránh mất tiền oan khi tham gia giao thông!
Cảm biến oxy ô tô bị lỗi khiến xe hao xăng, yếu máy? Khám phá 5 dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm & cách xử lý kịp thời để tránh tốn tiền sửa lớn!
Cảm biến oxy giữ vai trò quan trọng với động cơ ô tô. Khám phá cấu tạo, nguyên lý và cách cảm biến oxy tối ưu hiệu suất xe bạn ngay hôm nay!
Xe hụt hơi, tốn xăng có thể do cảm biến lưu lượng khí nạp. Xem ngay nguyên nhân, cách kiểm tra và xử lý triệt để trước khi quá muộn!
Tiếng Anh